Motorin fiyatları belirli etkenlere dayandırılarak belirlenmektedir ve bu etkenler her geçen yıl değişmektedir. Petrol piyasa kanunu 1 Ocak 2005 tarihi itibariyle serbest fiyat politikasına geçişi sağladı.
Motorin Nedir?
Motorin ya da diğer adıyla mazot, dizel motorlar için üretilen ham petrolün damıtılmasıyla elde edilen üründür. Dizel motor yakıtı olan motorin ham petrolün damıtma sırasında elde edilen ürünlerden birisidir. Motorin genellikle 200-300 derece aralığında elde edilir. Motorin, karbon ve hidrojenden oluşmuştur ve akaryakıt olarak kullanımı oldukça yaygındır. Maliyet olarak da benzine kıyasla daha tasarrufludur.
Motorin Fiyatları Nasıl Belirlenir?
Belirlenen kanuna göre motorin fiyatlarında serbestleşmeye gidilmiştir. Sektör içerisinde bulunan akaryakıt dağıtım şirketleri farklı fiyatlandırma politikalarını izlemekte serbest olmuşlardır. Genel olarak Türkiye’de motorin fiyatları ve akaryakıt fiyatları üç aşamada belirlenmektedir:
- Rafineri Satış Fiyatının Planlanması:
Satışa sunulan akaryakıtın ilk işlemi rafineriden geçmektedir. Bu bölümde belirli vergi ve paylar fiyata eklenmektedir. Bu eklenen vergi ve paylar ise, Özel Tüketim Vergisi ve Enerji Piyasası Kurumu’dur. Resmi kurumların her ürün için özel olarak belirlediği vergi muafiyetleri bulunmaktadır. Bu fiyatlar üründen ürüne, akaryakıttan akaryakıta farklılık göstermektedir. Satışa sunulan yakıtın rafineri fiyatı CIF Akdeniz tarafından döviz kuruna bağlı olarak günlük değişmekte ve fiyat oluşturulmaktadır.
- Depo Satış Fiyatının Belirlenmesi:
İlk işlemlerini gören yakıt daha sonrasında dağıtıcı firma tarafından alınmaktadır. Fiyatlandırılmanın bu ikinci aşamasında dağıtıcı firma hem kendi marjını hem de servis ücretlerini göz önüne alarak yeni fiyatın oluşmasını sağlar. Bu aşamada elde edilen kârlar dağıtıcı markalar tarafından kendi işletmeleri için kullanılmaktadır. Bu aşamalarda oluşan fiyata ise depo satış fiyatı denilmektedir.
- Pompa Satış Fiyatı:
Akaryakıtın fiyat olarak en son aşama pompa satış kısmıdır. Fiyatlandırmanın ikinci aşaması olan depo satış fiyatından sonra oluşan ekstra masraflar ve benzeri ihtiyaçlar da eklendiği zaman pompa satış fiyatına ulaşılmaktadır. Bu oluşan satış fiyatı bölgeden bölge farklı şekillerde sunulmaktadır; çünkü bölgeden bölgeye lojistik ihtiyacı farklılık göstermektedir.
“Motorin fiyatları neye göre belirlenir?” sorusunun cevabı bu şekilde verilmektedir. Güncel ekonomik şartlar ve durumlar, döviz kuru ve benzeri gibi faktörler fiyatların değişik dalgalanma yaşamalarına sebep olmaktadır.
